Deel 1 van een reeks van 5 blogs over ziekteverzuim en werkgeluk
In jouw werk als leidinggevende in een branche waarin de mens centraal staat, word je vaak geconfronteerd met ziekteverzuim onder jouw medewerkers. Het is niet alleen een uitdaging die de zorgverlening in gevaar brengt, maar het kan ook een emotionele last zijn voor zowel medewerkers als de organisatie als geheel.
In een reeks van 5 blogs over dit onderwerp wil ik het hebben over cruciale factoren bij ziekteverzuim, de spelers in een verzuimproces en hoe het actief bevorderen van werkgeluk een krachtig instrument kan zijn om ziekteverzuim te voorkomen en te verkorten.
Dit eerste deel gaat over hoe aandacht besteden aan werkgeluk ziekteverzuim kan voorkomen en terugdringen.
Hoe werkgeluk ziekteverzuim helpt voorkomen en terugdringen
Je herkent dit vast wel, het is zondagavond en je telefoon gaat. Je zit net lekker op de bank in de zachte kussens en schrikt van het blikkerige geluid. Je eerste gedachte: “Oh nee, toch geen ziekmelding?” Je hart klopt in je keel en je spieren spannen zich aan. Je weet dat de bezetting morgen al krap is, je halve team op haar tandvlees loopt en nog een uitvaller kun je echt niet hebben. Je kijkt gespannen naar het oplichtende scherm: “Gelukkig, het is een vriendin!” en je zakt weer terug in de zachte kussens.
Hoe zou het voor je zijn als je deze spanning niet zou ervaren?
Als je zou weten dat je team lekker in haar vel zit en morgen met energie en een goed gevoel op de stoep staat?
Ik vertel je graag meer over de kracht van werkgeluk.
De kracht van werkgeluk
Werkgeluk is geen modewoord, maar eerder een sleutel tot een gezonde en stimulerende werkomgeving. Gelukkige medewerkers zijn gemotiveerder, veerkrachtiger en minder vatbaar voor stress en ziekte. Vooral in de zorg en het onderwijs, waar de werkdruk vaak hoog is, kan werkgeluk het verschil maken.
Werkgeluk draait om vijf ingrediënten:
voldoening ervaren
je competent voelen
goed voor jezelf zorgen en opkomen
balans tussen je werk en je privéleven
plezier hebben in wat je doet en met wie je dat doet
Als leidinggevende heb je daar veel invloed op. Jij kunt het goede voorbeeld geven met jouw gedrag. Het begint bij het creëren van een positieve werkcultuur waarin medewerkers zich gewaardeerd en betrokken voelen. Ook de medewerker zelf kan veel doen aan meer werkgeluk ervaren, als hij/ zij zich bewust is wat werkgeluk is en wat voor invloed je daar op hebt.
Het verband tussen werkgeluk en ziekteverzuim voorkomen en terugdringen
Werkgeluk is niet alleen een mooi streven; het heeft directe invloed op ziekteverzuim. Gelukkige medewerkers zijn gezondere medewerkers. Wanneer medewerkers met plezier naar hun werk komen en zich gewaardeerd voelen, zijn ze minder geneigd om zich ziek te melden. Daarnaast herstellen gelukkige medewerkers sneller als ze ziek zijn en zijn ze minder vaak langdurig afwezig.
Bij werkgeluk hebben zowel jij als leidinggevende als de medewerker een rol.
Werkgeluk als krachtig instrument
Het proces van verzuim en re-integratie is complex en wil je liever voorkomen. Dat scheelt een hoop tijd en geld.
Fijn werken is belangrijk om gelukkig te leven. Dit zal herkenbaar voor je zijn. Als je niet fijn werkt en tegen dingen aanloopt, heeft dit veel invloed op je leven. Je bent een groot deel van je tijd daar mee bezig. Ziek worden en helemaal niet meer kunnen werken, ligt dan op de loer. Als werkgever of ondernemer met personeel is ziekteverzuim een enorme kostenpost. Denk aan verminderde productiviteit, lagere omzetten en de kosten van vervanging. Een zieke medewerker kost gemiddeld € 405,- per dag, afhankelijk van het salaris.
Voorkomen is beter dan genezen
Als een medewerker eenmaal afwezig is, komt deze niet zomaar weer terug op de werkvloer. Hiervoor zul je als leidinggevende tijd moeten vrij maken en wellicht hulp inschakelen voor begeleiding van het herstel en de re-integratie. Dit kan naast geld veel tijd kosten waar je als teamleider niet op zit te wachten.
Door eerder in te grijpen en je hulp aan te bieden, kun je in veel gevallen voorkomen dat een medewerker uitvalt. Vormen van deze preventie van ziekteverzuim zijn:
Aandacht geven
Hulp aanbieden
Tijdelijk werk herverdelen
Externe hulp aanbieden (kort traject)
Extra verlof laten opnemen
Je medewerker zal sneller weer prettig en productief werken dan als hij of zij moet terugkeren na uitval.
De 5 ingrediënten van werkgeluk en hun rol in het voorkomen van ziekteverzuim
Ik bespreek deze ingrediënten, zodat je kunt verkennen en begrijpen hoe ze een rol spelen in het voorkomen van ziekteverzuim.
1. Voldoening ervaren
Voldoening in het werk betekent dat medewerkers zich gewaardeerd voelen voor hun inspanningen en bijdragen. Ze hebben het gevoel dat hun werk betekenisvol is en bijdraagt aan de organisatiedoelen. Wanneer medewerkers voldoening ervaren, zijn ze meer gemotiveerd en betrokken.
Als leidinggevende kan je daar veel in betekenen:
Spreek regelmatig je waardering uit naar je mensen
Laat je mensen hun waardering voor elkaar uitspreken
Focus op wat goed gaat en neem dat niet voor vanzelfsprekend aan
Vraag je team regelmatig hoe ze in hun werk staan en of ze nog op hun plek zitten
Laat je team hun individuele kwaliteiten inzetten
Dit gevoel van voldoening kan helpen voorkomen dat ze zich ziek melden, omdat ze zich gewaardeerd en erkend voelen. Meer over voldoening halen uit je werk, lees je in mijn blog fluitend naar je werk.
2. Je competent voelen
Competentie gaat over het gevoel hebben dat je bekwaam bent in je werk. Het houdt verband met het hebben van de juiste vaardigheden en het vertrouwen om taken uit te voeren. Medewerkers die zich competent voelen, zijn vaak veerkrachtiger en beter in staat om met uitdagingen om te gaan. Dit draagt bij aan hun vermogen om ziekteverzuim te voorkomen, omdat ze zich zelfverzekerd voelen in het aankunnen van hun taken. Er is een verschil tussen competent zijn en competent voelen. Daar mag je als leidinggevende alert op zijn, zodat je de juiste interventie kan inzetten.
3. Goed voor jezelf zorgen en opkomen
Dit ingrediënt draait om zelfzorg en assertiviteit. Medewerkers die goed voor zichzelf zorgen en opkomen voor hun eigen behoeften, zijn beter in staat om stress te beheersen. Ze weten wanneer ze rust nodig hebben en nemen de nodige maatregelen om gezond te blijven. Het vermogen om grenzen te stellen en voor zichzelf op te komen, kan ziekteverzuim voorkomen doordat medewerkers hun welzijn serieus nemen. Meer over het belang van een goede zelfzorg, lees je in mijn blog De 12 stappen voor zelfzorg.
4. Balans tussen werk en privé
Een gezonde balans tussen werk en privéleven is van vitaal belang. Medewerkers die deze balans vinden, ervaren minder stress en zijn minder vatbaar voor burn-out. Een evenwichtige levensstijl draagt bij aan een goede gezondheid, zowel fysiek als mentaal. Het voorkomt dat medewerkers uitgeput raken, wat kan leiden tot ziekteverzuim.
Balans is niet statisch, het is altijd in beweging. Iedereen heeft zelf invloed op de inrichting van zijn of haar leven en moet daar keuzes in maken. Als leidinggevende kun je een medewerker stimuleren deze keuzes te maken voor zichzelf. Ik heb daar een handige tool voor beschreven in mijn blog Eerste hulp bij werkdruk. Als leidinggevende kun je het goede voorbeeld geven door privé-tijd te respecteren en mensen aan te moedigen het werk op het werk te laten.
5. Plezier hebben in wat je doet en met wie je dat doet
Last but not least, plezier hebben in je werk en in de samenwerking met collega's is een belangrijk ingrediënt van werkgeluk. Medewerkers die met plezier naar hun werk gaan, hebben een positieve kijk op hun taken en collega's. Dit optimisme draagt bij aan hun algehele welzijn en vermindert de kans op ziekteverzuim, omdat ze genieten van hun werkplek, hun werkzaamheden en de mensen waarmee ze samenwerken.
Meer informatie over de 5 basis ingredienten voor werkgeluk lees je in mijn blog hierover
Het is essentieel voor leidinggevenden, HR-professionals en ondernemers om te streven naar een werkomgeving waarin deze vijf ingrediënten van werkgeluk gedijen. Door medewerkers te ondersteunen in het ervaren van voldoening, competentie, zelfzorg, balans en plezier, kan ziekteverzuim worden voorkomen en de algehele gezondheid en tevredenheid van het personeelsbestand worden bevorderd.
Oprechte interesse
Laten we het advies van Edith Eger ter harte nemen: "Je geest houdt je gevangen, de sleutel zit in je zak." Dit geldt ook voor ziekteverzuim. Soms zijn het onbewuste overtuigingen en uitdagingen uit het verleden die het herstel in de weg staan. Het voeren van open gesprekken en het tonen van oprechte interesse in de mens achter de ziekte kan vaak al voldoende zijn om medewerkers weer met plezier te laten werken. Werkgeluk is het krachtige medicijn dat ziekteverzuim kan voorkomen en terugdringen.
De kern van werkgeluk en ziekteverzuim
Met dit eerste blog in de reeks van vijf heb ik je inzicht willen geven in de rol die werkgeluk kan spelen bij het voorkomen en terugdringen van ziekteverzuim van medewerkers. Deel 2 zal gaan over de spelers in het verzuimproces met de zieke medewerker als de hoofdpersoon.
Lees verder in deel 2 van de reeks over werkgeluk en ziekteverzuim.
